Binnen de aarde is iets vreemds aan de hand: de magnetische Noordpool van onze planeet lijkt min of meer weg te schieten van Canada in de richting van Siberië. Dat gaat de laatste jaren zo snel, dat experts het zogenoemde ‘World Magnetic Model’ op stel en sprong moeten aanpassen.
Het ‘World Magnetic Model’ wordt gebruikt voor allerlei vormen van navigatie. Normaal gesproken krijgt dat model eens in de vijf jaar een update, maar nu schuift het magnetisch veld zo snel op, dat wetenschappers eind deze maand een update uitbrengen. Ze doen daar in het tijdschrift Nature verslag van.
De aarde heeft een magnetisch veld met twee uiteinden: een zuidpool en een noordpool en is eigenlijk een grote magneet. Dat veld wordt opgewekt door de kern van de aarde, die bestaat uit vast ijzer met daaromheen een vloeibare buitenste laag.
Wetenschappers zijn gefascineerd door de snelle verschuiving van het magnetisch veld. De magnetische Noordpool, niet te verwarren met de geografische Noordpool (het zogenaamde ware Noorden), wordt sinds 1831 bestudeerd. De eerste jaren van onderzoek ging die met zo’n 15 kilometer per jaar richting de Arctische Oceaan. Sinds halverwege de jaren 90 gaat dat sneller en inmiddels verschuift de pool met 55 kilometer per jaar oostwaarts.
Dat het magnetisch veld in beweging is, is wetenschappelijk gezien niet vreemd. Het veld wordt veroorzaakt door vloeibare stromen in het binnenste van de aarde. Die stromen zijn niet constant.
Voor de pleziervaarder is dat wel een probleem, tenminste voor de pleziervaarder die vaart op kompas. Door de snellere verschuiving van de polen zal er immers meer moeten gelet op de waarde van de variatie die we gebruiken in de berekening van onze koersen.
Even ter herinnering: de variatie is de afwijking van het magnetische Noorden ten opzichte van het ware Noorden. We vinden normaal de variatie op de kaart, maar als je kaart dus in de huidige omstandigheden niet up-to-date is, dan heb je een probleem.
GPS blijft echter wel goed werken aangezien GPS werkt op basis van satellieten die in een gekende baan om de aarde cirkelen. Een GPS geeft dus steeds het ware Noorden aan.
Toch iets om in de gaten te houden dat aardmagnetisch veld denken we dan 🙂